Thế nào là giao tiếp tốt?
Giao tiếp tốt không đơn thuần là nói nhiều hay dùng những từ ngữ hoa mỹ. Giao tiếp tốt là khả năng:
-
- Truyền đạt ý tưởng rõ ràng, dễ hiểu
- Lắng nghe chủ động và thấu hiểu đối phương
- Ứng xử linh hoạt, phù hợp với ngữ cảnh và đối tượng
- Xây dựng sự tin tưởng và kết nối trong mỗi cuộc trò chuyện
Nói cách khác, một người giao tiếp giỏi không chỉ nói hay mà còn biết nghe và cảm nhận.
Giao tiếp hiệu quả giúp tạo ra sự đồng thuận, truyền cảm hứng và giải quyết vấn đề nhanh chóng trong mọi tình huống.
Tại sao giao tiếp tốt lại quan trọng?
Thăng tiến trong công việc
-
- Những người giao tiếp tốt luôn biết cách trình bày ý tưởng thuyết phục, làm việc nhóm hiệu quả và xây dựng mối quan hệ bền vững với đồng nghiệp, cấp trên.
- Các nhà tuyển dụng thường đánh giá rất cao khả năng giao tiếp khi tuyển chọn nhân sự lãnh đạo, quản lý.
Xây dựng mối quan hệ cá nhân và xã hội
-
- Giao tiếp tốt giúp bạn duy trì tình bạn, xây dựng tình yêu bền vững và tạo dựng sự tin cậy trong cộng đồng.
- Một lời nói chân thành, một cách lắng nghe chăm chú có thể gắn kết con người lại gần nhau hơn.
Tăng cường sức khỏe tinh thần
-
- Người giao tiếp tốt biết bày tỏ cảm xúc, giải tỏa áp lực tâm lý, tránh tích tụ stress.
-
Khả năng giao tiếp tích cực còn giúp giảm nguy cơ trầm cảm, cô đơn và tăng chỉ số hạnh phúc cá nhân.
Giao tiếp tốt có thể giải tỏa cảm xúc rất tốt
3 kỹ năng giúp bạn giao tiếp tốt – ai cũng học được!
Nếu bạn nghĩ mình không có “năng khiếu giao tiếp”, thì hãy yên tâm: chỉ cần tập trung vào 3 kỹ năng dưới đây, bạn hoàn toàn có thể trở thành người giao tiếp tự tin, lôi cuốn.
Lắng nghe chủ động (Active Listening)
Lắng nghe không chỉ là im lặng khi người khác nói. Lắng nghe chủ động là:
-
- Tập trung toàn bộ sự chú ý vào người đang trò chuyện
- Thể hiện sự thấu hiểu qua ánh mắt, gật đầu, câu hỏi gợi mở
- Không ngắt lời hoặc áp đặt ý kiến cá nhân khi người khác chưa nói xong
Tại sao lắng nghe lại quan trọng?
-
- Người đối diện cảm nhận được sự tôn trọng và thấu hiểu.
- Bạn thu nhận được đầy đủ thông tin để phản hồi chính xác và tinh tế.
- Lắng nghe tốt giúp xây dựng niềm tin, giải quyết xung đột nhẹ nhàng hơn.
Cách luyện tập:
-
- Khi trò chuyện, hãy dành 80% thời gian để lắng nghe, chỉ 20% để nói.
- Ghi nhớ và nhắc lại thông tin chính người đối diện vừa chia sẻ.
- Đặt những câu hỏi mở để khuyến khích họ chia sẻ thêm.
Trình bày ý tưởng rõ ràng và mạch lạc
Một thông điệp dù hay đến đâu cũng sẽ trở nên vô nghĩa nếu bạn không truyền đạt nó một cách dễ hiểu.
Trình bày hiệu quả đòi hỏi:
-
- Tư duy logic: Xác định rõ mục đích, đối tượng, nội dung chính trước khi nói.
- Sử dụng từ ngữ đơn giản, tránh lan man, phức tạp.
- Chia sẻ theo cấu trúc: Mở đầu – Thân bài – Kết luận.
Ví dụ thực tế:
Khi thuyết trình, hãy bắt đầu bằng việc giới thiệu chủ đề (Mở đầu), sau đó đi vào từng luận điểm chính (Thân bài), và cuối cùng tóm tắt lại ý chính hoặc kêu gọi hành động (Kết luận).
Cách luyện tập:
-
- Viết ra dàn ý ngắn gọn trước khi trình bày.
- Thực hành nói chuyện theo thời gian giới hạn (ví dụ: 2 phút trình bày 1 ý).
- Ghi âm bài nói của mình để tự kiểm tra sự mạch lạc và chỉnh sửa.
Điều chỉnh ngôn ngữ cơ thể và giọng nói
Ngôn ngữ cơ thể và giọng nói chiếm hơn 70% hiệu quả giao tiếp, theo nghiên cứu của Albert Mehrabian.
Ngôn ngữ cơ thể tích cực bao gồm:
-
- Dáng đứng thẳng, cử chỉ mở, ánh mắt giao tiếp tự nhiên
- Gật đầu nhẹ để khuyến khích đối phương chia sẻ
- Không khoanh tay, cúi đầu hoặc nhìn lảng tránh
Giọng nói thuyết phục cần:
-
- Âm lượng rõ ràng, tốc độ vừa phải
- Ngữ điệu nhấn nhá hợp lý để tạo điểm nhấn
- Tránh lặp âm, ngập ngừng quá nhiều
Cách luyện tập:
-
- Tập đọc to mỗi ngày để rèn luyện giọng nói khỏe, rõ.
- Tập đứng trước gương để điều chỉnh dáng điệu và ánh mắt khi nói chuyện.
- Xem lại các bài thuyết trình của chính mình để nhận diện điểm mạnh, điểm cần cải thiện.
Một số lưu ý khi luyện tập kỹ năng giao tiếp
Giao tiếp tốt không chỉ dựa vào lý thuyết mà còn phụ thuộc rất nhiều vào quá trình luyện tập thực tế. Để việc rèn luyện kỹ năng giao tiếp đạt hiệu quả cao, bạn cần lưu ý những điểm quan trọng sau đây:
Kiên nhẫn với chính mình
-
- Rèn luyện kỹ năng giao tiếp là một quá trình dài hơi, đòi hỏi sự kiên trì và thời gian.
- Bạn sẽ không thể trở nên lưu loát, tự tin hay thuyết phục chỉ sau vài ngày luyện tập.
- Ban đầu, bạn có thể mắc lỗi như nói vấp, quên ý, ngượng ngùng trước đám đông – đó là điều hoàn toàn bình thường.
Lời khuyên:
-
- Đừng nản lòng khi thấy mình tiến bộ chậm.
- Ghi nhận từng bước tiến nhỏ, dù là tự tin nói một câu ngắn gọn hay dám bắt chuyện với người lạ.
Thực hành đều đặn mỗi ngày
-
- Giống như việc tập thể dục, kỹ năng giao tiếp cần được luyện tập liên tục để trở thành phản xạ tự nhiên.
- Càng thực hành nhiều, bạn càng cảm thấy thoải mái và linh hoạt trong các tình huống giao tiếp khác nhau.
Gợi ý thực hành:
-
- Mỗi ngày, hãy đặt mục tiêu tham gia ít nhất một cuộc trò chuyện chủ động với bạn bè, đồng nghiệp hoặc người mới quen.
- Tham gia câu lạc bộ nói chuyện, thuyết trình hoặc nhóm học kỹ năng mềm để có môi trường luyện tập chuyên sâu.
Chủ động nhận phản hồi từ người khác
-
- Tự đánh giá bản thân rất cần thiết, nhưng phản hồi từ người khác sẽ giúp bạn nhìn ra những điểm yếu mà chính mình khó nhận ra.
- Những góp ý chân thành sẽ là kim chỉ nam quý giá để bạn điều chỉnh và hoàn thiện kỹ năng giao tiếp.
Cách thực hiện:
-
- Sau mỗi lần phát biểu, trò chuyện nhóm, hãy hỏi người nghe: “Bạn có góp ý nào để mình trình bày tốt hơn không?”
- Tiếp thu phản hồi với tâm thế cầu thị, không biện minh hay tự ái.
Tập trung vào người nghe thay vì bản thân
-
- Một sai lầm phổ biến khiến nhiều người giao tiếp thiếu tự tin là quá chú trọng vào bản thân: “Liệu mình có nói sai không?”, “Mình có đang xấu hổ không?”.
- Hãy chuyển sự chú ý ra ngoài, tập trung vào người đối diện: họ đang cần gì, đang cảm thấy thế nào, đang mong chờ điều gì từ bạn.
Lợi ích:
-
- Khi bạn đặt người nghe làm trung tâm, lời nói của bạn sẽ tự nhiên hơn, dễ chạm tới trái tim họ hơn.
Rèn luyện song song nội dung và hình thức
-
- Nội dung là phần “xương sống”, còn hình thức (giọng nói, ánh mắt, ngôn ngữ cơ thể) là “làn da” khiến thông điệp của bạn trở nên sống động và thu hút.
- Một nội dung hay nhưng giọng nói đơn điệu, ánh mắt lảng tránh, cơ thể cứng nhắc sẽ làm giảm mạnh hiệu quả giao tiếp.
Cách luyện tập:
-
- Ghi âm hoặc quay video các buổi trình bày ngắn của mình để tự kiểm tra: giọng nói có rõ ràng không, ngôn ngữ cơ thể có tự nhiên không, ánh mắt có giao tiếp tốt không.
Không chỉ luyện nói mà còn nên kiểm tra lại giọng nói của mình
Giữ tinh thần cởi mở và linh hoạt
-
- Không phải lúc nào kế hoạch giao tiếp cũng diễn ra suôn sẻ. Đôi khi người nghe phản ứng ngoài dự kiến, chủ đề bị đổi hướng.
- Người giao tiếp giỏi là người biết điều chỉnh linh hoạt, ứng biến thông minh mà vẫn giữ được mục tiêu giao tiếp ban đầu.
Lời khuyên:
-
- Đừng quá cứng nhắc theo kịch bản. Hãy lắng nghe không gian cuộc trò chuyện và thích ứng kịp thời.
Đọc và học hỏi từ những người giao tiếp giỏi
-
- Quan sát cách các diễn giả, nhà lãnh đạo, những người nổi tiếng giao tiếp: cách họ mở đầu, dẫn dắt câu chuyện, tương tác với người nghe.
- Đọc thêm sách về giao tiếp, tâm lý học hành vi để hiểu sâu sắc hơn cách thức con người phản ứng trong giao tiếp.
Gợi ý:
-
- Các cuốn sách hay về giao tiếp như “How to Win Friends and Influence People” của Dale Carnegie, “Crucial Conversations” của Kerry Patterson… rất đáng để tham khảo.
Giao tiếp tốt không phải là món quà từ khi sinh ra. Đó là kỹ năng mà bất kỳ ai cũng có thể học được và hoàn thiện theo thời gian.
Chỉ cần bạn:
-
- Biết lắng nghe chủ động
- Trình bày mạch lạc, rõ ràng
- Điều chỉnh ngôn ngữ cơ thể và giọng nói phù hợp
