Thế nhưng, chính sự chủ quan, thói quen sống thiếu lành mạnh và việc không kiểm tra sức khỏe định kỳ đã khiến nhiều người trẻ phải đối mặt với những biến chứng nguy hiểm mà tăng huyết áp gây ra. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng tăng huyết áp ở tuổi 30, những nguyên nhân tiềm ẩn, dấu hiệu cảnh báo và cách phòng ngừa hiệu quả.
Tăng huyết áp là gì?
Tăng huyết áp là tình trạng áp lực của máu tác động lên thành động mạch cao hơn mức bình thường. Huyết áp được đo bằng hai chỉ số:
-
- Huyết áp tâm thu (systolic): đo khi tim co bóp.
- Huyết áp tâm trương (diastolic): đo khi tim nghỉ giữa các nhịp đập.
Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), người trưởng thành được xem là tăng huyết áp khi chỉ số huyết áp từ 140/90 mmHg trở lên, đo ít nhất trong 2 lần khám khác nhau.
Tăng huyết áp tuổi 30 – Nguy cơ mới của thời đại
Nhiều người cho rằng, ở độ tuổi 30, cơ thể còn trẻ khỏe thì khó có thể mắc các bệnh tim mạch, trong đó có tăng huyết áp. Tuy nhiên, thực tế lại khác. Các khảo sát gần đây cho thấy:
-
- Tại Việt Nam, tỷ lệ người dưới 35 tuổi bị tăng huyết áp đang ngày càng tăng, chiếm khoảng 15-20% trong tổng số ca mắc mới mỗi năm.
- Nhiều trường hợp được phát hiện muộn khi đã xảy ra biến chứng như đột quỵ, nhồi máu cơ tim, suy thận.
Tăng huyết áp là một nguy cơ phổ biến ảnh hưởng đến sức khỏe
Lý do là vì người trẻ thường không đi khám sức khỏe định kỳ, không để ý đến các dấu hiệu bất thường trong cơ thể, dẫn đến việc bệnh tiến triển âm thầm trong nhiều năm mà không được kiểm soát.
Nguyên nhân gây tăng huyết áp ở người trẻ tuổi
Lối sống thiếu lành mạnh
-
- Chế độ ăn nhiều muối, ít rau: Muối là yếu tố làm tăng giữ nước trong cơ thể, gây tăng áp lực lên thành mạch.
- Thường xuyên ăn thực phẩm chế biến sẵn, thức ăn nhanh: Chứa nhiều chất béo bão hòa và natri.
- Thiếu vận động thể chất: Ngồi nhiều, ít tập luyện làm chậm tuần hoàn, tăng nguy cơ béo phì – yếu tố nguy cơ của tăng huyết áp.
- Thừa cân, béo phì: Khi trọng lượng cơ thể vượt quá mức lý tưởng, tim phải hoạt động nhiều hơn để bơm máu đi nuôi cơ thể.
- Thức khuya, làm việc căng thẳng kéo dài: Stress kéo dài kích thích tuyến thượng thận tiết ra hormone làm co mạch và tăng huyết áp.
Thói quen sử dụng chất kích thích
-
- Uống rượu bia thường xuyên: Rượu làm tổn thương thành mạch, tăng nguy cơ xơ vữa động mạch.
- Hút thuốc lá: Nicotine làm co mạch, giảm lượng oxy tới tim và làm tăng huyết áp tức thời.
- Lạm dụng cà phê, trà đặc: Hàm lượng caffeine cao cũng có thể gây kích thích hệ thần kinh giao cảm, khiến huyết áp tăng đột ngột.
Yếu tố di truyền và bệnh lý nền
-
- Có tiền sử gia đình mắc tăng huyết áp.
- Mắc hội chứng chuyển hóa, bệnh lý thận mãn tính, đái tháo đường, hội chứng ngưng thở khi ngủ.
Dấu hiệu cảnh báo tăng huyết áp ở tuổi 30
Điểm nguy hiểm của tăng huyết áp là ở chỗ nó không có triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu. Nhiều người chỉ phát hiện bệnh khi kiểm tra sức khỏe tình cờ, hoặc khi đã có biến chứng.
Tuy nhiên, một số dấu hiệu bạn nên chú ý bao gồm:
-
- Đau đầu âm ỉ vùng gáy, nhất là vào buổi sáng
- Hoa mắt, chóng mặt, choáng váng khi thay đổi tư thế
- Đánh trống ngực, tim đập nhanh bất thường
- Mất ngủ kéo dài, ngủ không sâu
- Hay cảm thấy mệt mỏi, giảm tập trung
- Có cảm giác “hơi thở ngắn”, khó thở nhẹ khi gắng sức
Nếu có một trong các triệu chứng trên lặp lại nhiều lần, bạn nên đi kiểm tra huyết áp và thực hiện xét nghiệm tổng quát càng sớm càng tốt.
Hãy để ý đến một số dấu hiệu cho thấy bạn bị tăng huyết áp
Tăng huyết áp tuổi 30: hậu quả không hề nhỏ
Tăng huyết áp nếu không kiểm soát kịp thời sẽ gây ra những biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt nguy hiểm ở người trẻ vì thời gian sống cùng bệnh sẽ kéo dài hơn, dẫn đến tổn thương cơ quan đích nhiều hơn.
-
- Đột quỵ: Huyết áp cao làm tăng nguy cơ vỡ mạch máu não hoặc hình thành cục máu đông, dẫn đến đột quỵ – một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn phế ở người trẻ hiện nay.
- Nhồi máu cơ tim: Áp lực máu cao liên tục khiến động mạch vành bị xơ vữa, hẹp lại, làm giảm lượng máu nuôi tim, dễ dẫn đến nhồi máu cơ tim cấp – thậm chí tử vong nếu không cấp cứu kịp thời.
- Suy thận mãn: Hệ thống mạch máu nhỏ ở cầu thận rất dễ bị tổn thương do huyết áp cao kéo dài, dẫn đến suy giảm chức năng lọc của thận.
- Suy tim, phì đại thất trái: Tăng huyết áp buộc tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu, lâu ngày gây ra phì đại cơ tim, dẫn đến suy tim – một biến chứng nguy hiểm nhưng rất khó điều trị triệt để.
Làm gì để phòng ngừa tăng huyết áp từ tuổi 30?
Kiểm tra sức khỏe định kỳ
Dù cảm thấy bản thân khỏe mạnh, bạn vẫn nên đi khám tổng quát ít nhất 1 lần/năm, đặc biệt là đo huyết áp, xét nghiệm máu, mỡ máu, chức năng gan thận.
Ăn uống lành mạnh
-
- Giảm lượng muối trong khẩu phần ăn xuống dưới 5g/ngày.
- Ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt.
- Hạn chế thực phẩm chiên xào, nhiều dầu mỡ, đồ ăn nhanh.
- Tăng cường thực phẩm chứa kali (chuối, khoai lang, cam, bơ) – có tác dụng hạ huyết áp tự nhiên.
Tập thể dục thường xuyên
-
- Mỗi ngày nên vận động ít nhất 30 phút, 5-6 ngày/tuần.
- Các bộ môn phù hợp: đi bộ nhanh, chạy bộ, bơi lội, yoga, đạp xe.
-
Tránh ngồi lâu một chỗ quá 2 tiếng liên tục.
Kiên trì tập luyện có thể làm giảm nguy tăng huyết áp
Kiểm soát cân nặng
Giữ chỉ số BMI trong khoảng 18.5 – 22.9. Nếu bạn đang thừa cân, mỗi kg giảm được có thể giúp giảm huyết áp trung bình 1 – 2 mmHg.
Quản lý căng thẳng
Tập thiền, thở sâu, thư giãn tâm trí, duy trì thời gian ngủ đủ từ 7 – 8 tiếng mỗi ngày.
Tránh xa chất kích thích
-
- Hạn chế tối đa rượu bia, không hút thuốc lá.
- Không lạm dụng caffeine và nước tăng lực.
Đừng chủ quan với tăng huyết áp ở tuổi 30
Tăng huyết áp không phải là bệnh của người già, mà đang trở thành một mối nguy thực sự ở những người trẻ, đặc biệt là trong độ tuổi 30 – giai đoạn quan trọng để xây dựng sự nghiệp và hạnh phúc gia đình.
Chính vì vậy, đừng để sự chủ quan và thờ ơ khiến bạn phải trả giá bằng sức khỏe, thời gian, tiền bạc, thậm chí cả tính mạng. Chủ động thay đổi lối sống, lắng nghe cơ thể, kiểm tra sức khỏe định kỳ là những việc làm thiết thực nhất để bảo vệ bản thân khỏi những hậu quả nặng nề của bệnh tăng huyết áp.
