Câu trả lời không chỉ nằm ở yếu tố di truyền, mà chính là sự kết hợp hoàn hảo giữa chế độ dinh dưỡng khoa học, cách sống lành mạnh và những triết lý sống sâu sắc trong văn hóa Nhật. Vậy, bí quyết của họ cụ thể là gì? Và liệu chúng ta có thể học hỏi những thói quen này để áp dụng vào cuộc sống hàng ngày, giúp giảm thiểu nguy cơ đột quỵ hay không? Hãy cùng tôi khám phá nhé.
Chế độ ăn uống: Ăn để khỏe, sống để lâu
Nếu bạn từng thưởng thức ẩm thực Nhật Bản, chắc hẳn bạn sẽ nhận ra rằng, mọi món ăn ở đây dường như rất nhẹ nhàng, tinh tế và đặc biệt là tốt cho sức khỏe. Điều này xuất phát từ quan niệm ăn uống của người Nhật: Họ không ăn để no mà ăn để khỏe.
Người Nhật nổi tiếng với chế độ ăn uống giàu dinh dưỡng nhưng ít calorie. Họ ưu tiên thực phẩm tươi sống, đặc biệt là cá, rong biển, đậu nành, rau củ theo mùa và gạo. Nghe qua thì có vẻ đơn giản, nhưng chính sự lựa chọn này đã góp phần bảo vệ hệ tim mạch và phòng ngừa đột quỵ từ rất sớm.
Cá là nguồn thực phẩm chính trong bữa ăn của người Nhật, đặc biệt là các loại cá giàu omega-3 như cá hồi, cá thu. Omega-3 không chỉ tốt cho tim mạch mà còn giúp cải thiện lưu thông máu, giảm viêm và giảm thiểu nguy cơ hình thành cục máu đông – một trong những nguyên nhân trực tiếp gây đột quỵ.
Cá là nguồn thực phẩm mà người Nhật dùng thường xuyên để chống đột quỵ
Ngoài ra, người Nhật rất ít tiêu thụ chất béo bão hòa từ thịt đỏ, một yếu tố nguy cơ lớn dẫn đến các bệnh tim mạch và đột quỵ. Thay vào đó, họ sử dụng dầu thực vật hoặc thậm chí không sử dụng dầu khi chế biến các món ăn, giữ cho thực phẩm ở trạng thái tự nhiên nhất.
Một điều đặc biệt nữa trong chế độ dinh dưỡng của người Nhật là việc sử dụng rong biển. Rong biển không chỉ chứa nhiều khoáng chất như kali, magie, mà còn giúp điều hòa huyết áp và ngăn ngừa xơ cứng động mạch – hai yếu tố quan trọng trong việc giảm nguy cơ đột quỵ. Với người Nhật, rong biển không chỉ là món ăn mà là một “liều thuốc bổ” tự nhiên để bảo vệ sức khỏe lâu dài.
Kiểm soát lượng ăn: Bí mật của thói quen “Hara Hachi Bu”
Tại Nhật Bản, có một câu nói quen thuộc mà mọi đứa trẻ đều được dạy từ nhỏ, đó là “Hara Hachi Bu,” tạm dịch là “ăn no 80% thôi.” Điều này thực sự khác biệt so với thói quen “ăn cố” đầy đủ hoặc ăn đến hết sạch bát đĩa của nhiều người ở các quốc gia khác.
Việc kiểm soát lượng ăn vừa đủ không chỉ giúp người Nhật duy trì cân nặng lý tưởng mà còn giảm áp lực lên các cơ quan nội tạng, đặc biệt là tim mạch. Bằng cách này, hệ tiêu hóa và hệ tuần hoàn hoạt động hiệu quả hơn, ngăn ngừa những căn bệnh liên quan đến béo phì và tiểu đường – hai yếu tố hàng đầu gây ra đột quỵ.
Làm gì cũng vận động: Lối sống hòa hợp với cơ thể
Một điều mà bạn dễ nhận thấy khi đến Nhật Bản, đó là mọi người ở đây cực kỳ hoạt động. Ngay cả những người già 70-80 tuổi, họ vẫn đi bộ hàng ngày, tự làm việc nhà, leo cầu thang, hay vận động nhẹ nhàng trong công viên. Đây cũng là lý do người Nhật rất hiếm khi bị béo phì – một yếu tố nguy cơ lớn dẫn đến đột quỵ.
Với người Nhật, vận động không nhất thiết phải là các bài tập mạnh hay ép mình vào phòng gym. Họ tích hợp vận động vào cuộc sống hàng ngày một cách tự nhiên. Đi bộ là một trong những hoạt động phổ biến nhất, đặc biệt là trong các khu đô thị. Bạn có biết rằng, trung bình một người Nhật đi bộ khoảng 7.000-10.000 bước mỗi ngày?
Ngoài ra, những phương pháp vận động cổ truyền như thiền và yoga Nhật Bản (Zen yoga) cũng là cách tuyệt vời để giảm stress và duy trì trạng thái tinh thần ổn định. Bằng cách cân bằng giữa thể chất và tinh thần, họ không chỉ duy trì sức khỏe lâu dài mà còn ngăn ngừa hiệu quả các bệnh lý liên quan đến tim mạch cũng như đột quỵ.
Người Nhật thường tập zem yoga để giảm stress
Kiểm soát stress – Văn hóa “làm chủ tâm trí”
Nhìn từ bên ngoài, công việc ở Nhật Bản có thể được đánh giá là căng thẳng bậc nhất thế giới. Văn hóa “karoshi” (chết vì làm việc quá sức) là một trong những mặt trái của xã hội hiện đại tại đây. Nhưng nếu vậy, tại sao tỷ lệ đột quỵ ở Nhật lại không tỷ lệ thuận với áp lực công việc?
Câu trả lời nằm ở cách người Nhật kiểm soát stress, hay còn gọi là nghệ thuật “làm chủ tâm trí.” Họ có những phương pháp riêng để giảm bớt áp lực trong cuộc sống, từ những thói quen nhỏ như ngồi thiền, tham gia các lễ hội truyền thống, đến các hình thức giải trí đơn giản như tắm suối nước nóng (onsen).
Đặc biệt, người Nhật rất coi trọng khái niệm “wabi-sabi”, tức tìm kiếm vẻ đẹp trong sự đơn giản, tạm bợ và không hoàn hảo. Triết lý này giúp họ giảm tải áp lực từ việc phải chạy theo thành công hay sự hoàn hảo, tạo ra một tâm thế nhẹ nhàng và an yên hơn trong cuộc sống hàng ngày.
Việc giữ một tâm trạng thoải mái, ổn định không chỉ giúp giảm căng thẳng mà còn hạn chế tăng huyết áp – một trong những nguyên nhân chính gây đột quỵ. Đây chính là sự khác biệt lớn giữa cách đối mặt với áp lực công việc của người Nhật và của nhiều quốc gia khác.
Khám sức khỏe định kỳ: Mọi thứ đều trong tầm kiểm soát
Người Nhật đặc biệt có ý thức cao trong việc theo dõi sức khỏe định kỳ. Khám tổng quát không phải là việc chỉ dành cho người già hoặc người đã có bệnh, mà bất kỳ ai cũng coi đây là một nhiệm vụ cần thiết.
Chính phủ Nhật cũng khuyến khích và hỗ trợ người dân sử dụng các dịch vụ y tế với chi phí hợp lý, đảm bảo mọi cá nhân đều có thể kiểm soát tốt các chỉ số sức khỏe quan trọng như huyết áp, cholesterol hay đường huyết. Nhờ vậy, các yếu tố nguy cơ tiềm ẩn dẫn đến đột quỵ như xơ cứng động mạch, mỡ máu cao đều được phát hiện sớm và xử lý trước khi trở thành vấn đề nghiêm trọng.
Học hỏi từ người Nhật: Bắt đầu từ những thay đổi nhỏ
Dù bạn đang ở đâu trên thế giới, vẫn có thể áp dụng những thói quen tốt của người Nhật vào cuộc sống của mình. Hãy bắt đầu từ những việc nhỏ nhất như cải thiện chế độ ăn uống, giảm lượng muối và chất béo bão hòa, tăng cường các thực phẩm giàu omega-3 và chất xơ. Đồng thời, đừng quên vận động nhẹ nhàng mỗi ngày, lắng nghe cơ thể và luôn kiểm soát stress một cách thông minh.
