Làm thế nào để bảo vệ não bộ khỏi cơn đột quỵ nguy hiểm?

Đột quỵ là gì và tại sao lại nguy hiểm đến vậy?

Đột quỵ (hay còn gọi là tai biến mạch máu não) xảy ra khi dòng máu đến não bị gián đoạn, khiến cho một phần não không nhận đủ oxy và dưỡng chất, dẫn đến tổn thương hoặc chết tế bào não. Có hai loại đột quỵ chính:

• • Đột quỵ thiếu máu não (chiếm khoảng 85%): Do cục máu đông làm tắc nghẽn mạch máu não.
  • Đột quỵ xuất huyết não: Do vỡ mạch máu, gây chảy máu trong não.

Hậu quả của đột quỵ rất nghiêm trọng:

• • Mất khả năng vận động, liệt nửa người
  • Rối loạn ngôn ngữ, mất trí nhớ
  • Mất khả năng tự chăm sóc bản thân
  • Nguy cơ tử vong cao nếu không được cấp cứu trong “giờ vàng”

Nếu không bảo vệ não bộ cẩn thận thì rất dễ bị đột quỵ

Đột quỵ có thể xảy ra bất ngờ, không báo trước, và đặc biệt ngày càng trẻ hóa. Do đó, việc bảo vệ não để phòng ngừa đột quỵ là điều nên thực hiện ngay từ hôm nay.

Những yếu tố nguy cơ gây đột quỵ

Để có thể phòng ngừa đột quỵ hiệu quả, trước tiên chúng ta cần xác định các yếu tố nguy cơ. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), một số yếu tố phổ biến làm tăng khả năng bị đột quỵ bao gồm:

• • Tăng huyết áp: Là nguyên nhân hàng đầu gây đột quỵ do làm suy yếu thành mạch máu.
  • Đái tháo đường: Làm tổn thương mạch máu và tăng nguy cơ hình thành cục máu đông.
  • Rối loạn mỡ máu: Tăng cholesterol làm hình thành mảng xơ vữa, cản trở lưu thông máu lên não.
  • Hút thuốc lá: Gây co thắt mạch máu và tăng nguy cơ hình thành huyết khối.
  • Lười vận động, béo phì: Làm gia tăng các bệnh lý nền dẫn đến đột quỵ.
  • Uống nhiều rượu bia: Gây tăng huyết áp, tổn thương gan, rối loạn nhịp tim.
  • Stress kéo dài: Làm tăng hormone gây co thắt mạch máu và huyết áp cao.

Ngoài ra, yếu tố di truyền và tuổi tác (người trên 55 tuổi có nguy cơ cao hơn) cũng đóng vai trò quan trọng.

Dấu hiệu cảnh báo cơn đột quỵ

Trong nhiều trường hợp, đột quỵ không xảy ra hoàn toàn đột ngột mà có thể có những dấu hiệu cảnh báo trước. Bạn cần nhận biết sớm để cấp cứu kịp thời, bảo vệ não và giảm thiểu tổn thương não:

• • Đột ngột tê hoặc yếu ở mặt, tay, chân (thường ở một bên cơ thể)
  • Rối loạn nói: khó phát âm, nói lắp, không hiểu lời người khác
  • Mất thị lực: mờ một bên mắt hoặc cả hai mắt
  • Chóng mặt, mất thăng bằng, không phối hợp động tác
  • Đau đầu dữ dội không rõ nguyên nhân

Nếu bạn hoặc người thân gặp các dấu hiệu này, hãy gọi cấp cứu ngay. Thời gian “vàng” để điều trị đột quỵ là trong vòng 3 giờ kể từ khi khởi phát.

Chóng mặt hay mất thăng bằng cũng là dấu hiệu của đột quỵ

Làm thế nào để bảo vệ não khỏi nguy cơ đột quỵ?

Bảo vệ não không chỉ giúp phòng tránh đột quỵ mà còn giữ cho tinh thần minh mẫn, trí nhớ tốt và khả năng tư duy nhanh nhạy. Dưới đây là những giải pháp khoa học và hiệu quả giúp bảo vệ não bộ mỗi ngày:

Kiểm soát huyết áp và đường huyết

• • Đo huyết áp thường xuyên, đặc biệt với người trên 40 tuổi
  • Kiểm tra đường huyết định kỳ, nhất là người có tiền sử đái tháo đường
  • Ăn ít muối, hạn chế thức ăn nhiều đường, tinh bột nhanh

Duy trì cân nặng hợp lý

• • Duy trì chỉ số BMI từ 18,5 – 23 là lý tưởng
  • Hạn chế mỡ bụng, vòng eo không quá 90 cm (nam) và 80 cm (nữ)

Ăn uống lành mạnh

• • Ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt
  • Ưu tiên thực phẩm chứa chất chống oxy hóa như việt quất, hạnh nhân, cá hồi
  • Tránh thực phẩm chiên rán, thịt đỏ, thực phẩm chế biến sẵn
  • Bổ sung omega-3 từ cá hoặc hạt lanh giúp bảo vệ mạch máu não

Tập thể dục đều đặn

• • Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày/tuần
  • Các bộ môn tốt cho não bộ: đi bộ nhanh, đạp xe, yoga, bơi lội

Ngưng hút thuốc và hạn chế rượu bia

• • Nicotine trong thuốc lá làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch
  • Uống rượu vừa phải hoặc tốt nhất nên từ bỏ hoàn toàn

Quản lý căng thẳng

• • Ngủ đủ 7 – 8 tiếng mỗi ngày
  • Thiền, hít thở sâu, nghe nhạc, trò chuyện cùng người thân
  • Hạn chế áp lực công việc kéo dài

Kiểm tra sức khỏe định kỳ

• • Tầm soát các bệnh tim mạch, huyết áp, mỡ máu, tiểu đường
  • Thực hiện các xét nghiệm chức năng não nếu có nguy cơ cao

Dinh dưỡng và thảo dược hỗ trợ bảo vệ não bộ

Ngày càng có nhiều nghiên cứu chứng minh rằng, việc bổ sung một số dưỡng chất và thảo dược có thể giúp cải thiện chức năng não, tăng cường tuần hoàn não và giảm nguy cơ đột quỵ:

Các dưỡng chất cần thiết

• • Omega-3 (EPA, DHA): Có trong cá biển, giúp ngăn hình thành cục máu đông
  • Vitamin B6, B12, axit folic: Giảm homocysteine – yếu tố nguy cơ của đột quỵ
  • Vitamin E, C: Chống oxy hóa mạnh, bảo vệ tế bào não
  • Magie, Kali: Hạ huyết áp, ổn định dẫn truyền thần kinh

Thảo dược tốt cho não

• • Ginkgo biloba (bạch quả): Tăng tuần hoàn não, cải thiện trí nhớ
  • Đinh lăng: Cung cấp saponin, flavonoid tốt cho tuần hoàn não
  • Nhân sâm: Giúp tăng sức đề kháng, chống mệt mỏi, phục hồi tế bào thần kinh
  • Nghệ: Chống viêm, bảo vệ mạch máu và thần kinh

Các sản phẩm bổ trợ chứa các thành phần này hiện có mặt trên thị trường, tuy nhiên nên lựa chọn sản phẩm uy tín, được kiểm chứng khoa học và dùng theo hướng dẫn của chuyên gia y tế.

Gingko là loại thảo dược giúp bảo vệ não và tăng tuần hoàn não

Tăng cường trí nhớ và chức năng não – bước quan trọng trong bảo vệ não

Không chỉ tránh đột quỵ, việc giữ cho não luôn linh hoạt và khỏe mạnh cũng là một phần quan trọng trong quá trình bảo vệ não lâu dài. Bạn có thể thực hiện một số biện pháp sau:

• • Tập luyện trí não mỗi ngày: Giải ô chữ, học ngoại ngữ, chơi nhạc cụ
  • Đọc sách: Giúp tăng khả năng tập trung và tư duy phản biện
  • Giao tiếp xã hội: Trò chuyện, kết nối giúp cải thiện tinh thần và giảm stress
  • Học kỹ năng mới: Giúp kích hoạt các vùng não chưa được sử dụng

Đột quỵ không chừa một ai – phòng bệnh hơn chữa bệnh

Rất nhiều người trẻ hiện nay đang có thói quen sống không lành mạnh: thức khuya, ăn uống thiếu điều độ, ít vận động, stress triền miên… Đây chính là những “kẻ thù thầm lặng” khiến nguy cơ đột quỵ ngày càng tăng cao. Một khi não bị tổn thương, hậu quả không thể đảo ngược hoàn toàn.

Vì vậy, đừng chờ đợi đến khi cơn đột quỵ ập đến mới lo lắng. Hãy bắt đầu từ hôm nay với những hành động cụ thể để bảo vệ não bộ – tài sản quý giá nhất của bạn.

Đột quỵ là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn tật trên toàn thế giới, nhưng hoàn toàn có thể phòng tránh nếu chúng ta chủ động thay đổi lối sống và quan tâm đúng mức đến sức khỏe não bộ. Việc bảo vệ não không phải là điều gì quá xa vời hay phức tạp. Chỉ cần bạn duy trì thói quen sống lành mạnh, ăn uống khoa học, vận động thường xuyên, kiểm tra sức khỏe định kỳ và giữ tinh thần lạc quan, bạn đã góp phần quan trọng trong việc phòng ngừa đột quỵ và giữ cho não bộ luôn khỏe mạnh.

Đừng để đến khi mất đi khả năng nói, đi lại hay ghi nhớ, bạn mới tiếc nuối. Hãy hành động ngay từ hôm nay – vì một tương lai không đột quỵ.