Khi mùa lạnh đến, nguy cơ mắc các bệnh lý nguy hiểm như đột quỵ và viêm phổi gia tăng đáng kể, đặc biệt là ở người cao tuổi, trẻ em và những người có hệ miễn dịch yếu. Nhiều nghiên cứu cho thấy, một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến tỷ lệ bệnh lý này tăng cao vào mùa đông chính là do giữ ấm không đúng cách.
Vậy giữ ấm như thế nào là đúng? Làm thế nào để áp dụng mẹo giữ ấm khoa học, an toàn mà vẫn đảm bảo hiệu quả? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những hướng dẫn chi tiết, dễ áp dụng giúp giảm nguy cơ đột quỵ và viêm phổi trong mùa lạnh – đặc biệt trong điều kiện khí hậu biến đổi thất thường như hiện nay.
Tại sao giữ ấm đúng cách lại quan trọng?
Ảnh hưởng của lạnh đột ngột đến cơ thể
Khi nhiệt độ giảm đột ngột, cơ thể sẽ phản ứng bằng cách co mạch máu ngoại vi để giữ ấm cho nội tạng. Điều này làm huyết áp tăng nhanh, tạo điều kiện cho các cục máu đông hình thành, tăng nguy cơ đột quỵ não hoặc nhồi máu cơ tim.
Đồng thời, không khí lạnh và khô cũng khiến niêm mạc đường hô hấp bị khô rát, giảm khả năng cản vi khuẩn, virus, tạo điều kiện cho các tác nhân gây bệnh như viêm phổi, viêm phế quản tấn công.
Giữ ấm là biện pháp phòng bệnh chủ động
Việc giữ ấm đúng cách không chỉ giúp cơ thể duy trì nhiệt độ ổn định, mà còn:
-
- Bảo vệ hệ hô hấp, giảm nguy cơ nhiễm lạnh dẫn đến cảm cúm, ho, viêm phổi.
- Ổn định huyết áp, giảm thiểu biến chứng tim mạch, đột quỵ.
- Tăng cường miễn dịch, cải thiện chức năng của các cơ quan nội tạng.

Những khu vực trên cơ thể cần giữ ấm đặc biệt
Không phải cứ mặc thật nhiều quần áo là đã giữ ấm đúng. Trên thực tế, có một số vị trí trên cơ thể đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh thân nhiệt. Giữ ấm tốt các vùng này sẽ giúp bạn phòng ngừa hiệu quả các bệnh do lạnh.
Đầu
-
- Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, cơ thể có thể mất đến 30–40% nhiệt lượng qua vùng đầu nếu không được che chắn.
- Đội mũ len, quấn khăn khi ra ngoài là cách đơn giản nhưng hiệu quả giúp bảo vệ não bộ khỏi cảm lạnh đột ngột – yếu tố nguy cơ dẫn đến đột quỵ.
Cổ
-
- Cổ là nơi tập trung nhiều mạch máu lớn đi nuôi não, nếu để lạnh sẽ ảnh hưởng đến lưu thông máu.
- Sử dụng khăn choàng cổ khi ra ngoài giúp giảm nguy cơ hạ thân nhiệt và nhiễm lạnh vùng họng.
Bàn chân
-
- Bàn chân chứa nhiều dây thần kinh và mao mạch, là nơi cực kỳ nhạy cảm với thay đổi nhiệt độ.
- Giữ ấm bàn chân giúp duy trì tuần hoàn máu, phòng ngừa huyết áp tăng đột ngột.
Bụng và ngực
-
- Đây là nơi tập trung các cơ quan nội tạng quan trọng: phổi, tim, gan, dạ dày.
- Mặc áo giữ nhiệt, áo len, hoặc đai bụng nhẹ giúp giữ ấm tốt vùng trung tâm cơ thể, phòng tránh viêm phổi, rối loạn tiêu hóa do lạnh.
Mẹo giữ ấm đúng cách giúp giảm nguy cơ đột quỵ
Mặc nhiều lớp áo thay vì một lớp dày
-
- Mặc 2–3 lớp áo mỏng sẽ giữ nhiệt tốt hơn so với mặc một lớp áo dày cộm.
- Lớp trong nên là áo giữ nhiệt ôm sát cơ thể, lớp giữa là áo len, lớp ngoài là áo khoác gió hoặc áo ấm có khả năng chống gió và nước.
Hạn chế ra ngoài lúc sáng sớm và tối muộn
-
- Đây là khoảng thời gian nhiệt độ xuống thấp nhất trong ngày, nguy cơ đột quỵ tăng cao.
- Nếu bắt buộc ra ngoài, cần giữ ấm đầy đủ, đặc biệt vùng đầu, cổ, tay và chân.
Tắm đúng cách để tránh cảm lạnh
-
- Chỉ nên tắm bằng nước ấm, trong phòng kín gió.
- Tắm nhanh (không quá 10–15 phút), không nên tắm khuya hay sáng sớm.
- Lau khô người ngay sau tắm và mặc quần áo ấm ngay.
Duy trì vận động nhẹ nhàng
-
- Vận động nhẹ như đi bộ, yoga, dưỡng sinh giúp cải thiện lưu thông máu, giảm nguy cơ hình thành cục máu đông – nguyên nhân chính gây đột quỵ.
Mẹo giữ ấm đúng cách giúp phòng viêm phổi và bệnh hô hấp
Dưỡng ẩm cho không khí trong nhà
-
- Sử dụng máy tạo ẩm hoặc đặt chậu nước trong phòng sưởi giúp cân bằng độ ẩm không khí, tránh khô niêm mạc mũi – họng.
Đeo khẩu trang khi ra ngoài
-
- Khẩu trang không chỉ giúp ngăn virus, vi khuẩn, mà còn giữ hơi ấm cho đường thở khi bạn hít không khí lạnh từ môi trường.
Uống đủ nước và ăn thực phẩm làm ấm cơ thể
-
- Uống nước ấm thường xuyên giúp giữ ẩm cổ họng, làm sạch dịch nhầy hô hấp.
- Ăn các món như cháo nóng, súp gà, canh gừng… giúp làm ấm phổi, tăng cường miễn dịch.
Vệ sinh mũi – họng hàng ngày
-
- Súc họng bằng nước muối sinh lý, xịt rửa mũi giúp loại bỏ bụi bẩn và virus.
- Giúp làm ẩm niêm mạc, phòng tránh viêm họng và nhiễm trùng đường hô hấp.
Đối tượng cần đặc biệt lưu ý các mẹo giữ ấm
Người cao tuổi
-
- Hệ tuần hoàn, hô hấp, miễn dịch đều suy yếu theo tuổi tác.
- Dễ bị đột quỵ, viêm phổi, viêm phế quản mạn tính nếu giữ ấm không đúng.
Trẻ nhỏ
-
- Cơ chế điều nhiệt chưa hoàn thiện, mất nhiệt nhanh, dễ sốt và co giật.
- Cần mặc đủ ấm, đội mũ, mang tất kể cả khi ở trong nhà nếu trời lạnh.
Người mắc bệnh tim mạch, tiểu đường
-
- Nhiệt độ giảm có thể làm huyết áp biến động, đường huyết không ổn định, gây biến chứng nguy hiểm.
- Giữ ấm, duy trì lối sống điều độ giúp giảm nguy cơ tái phát bệnh.
Mẹo giữ ấm không cần dùng nhiều thiết bị
Ngoài việc sử dụng máy sưởi hay điều hòa 2 chiều, bạn có thể giữ ấm một cách tiết kiệm và hiệu quả bằng những mẹo sau:
-
- Ngâm chân nước ấm trước khi ngủ: giúp máu lưu thông tốt, dễ ngủ và phòng cảm lạnh.
- Sử dụng túi chườm ấm đặt tại bụng hoặc lưng trước khi ngủ.
- Uống trà gừng, nước chanh mật ong ấm: tăng cường đề kháng, giữ ấm cổ họng.
- Đóng kín cửa phòng, tránh gió lùa nhưng vẫn nên mở cửa sổ 15 phút mỗi ngày để không khí lưu thông.
- Trải thảm hoặc đi dép trong nhà để tránh lạnh chân khi sàn lạnh.
Dinh dưỡng hỗ trợ giữ ấm và tăng đề kháng
Chế độ ăn hợp lý giúp cơ thể tạo nhiệt hiệu quả hơn, từ đó tăng khả năng chống chịu với lạnh và giảm nguy cơ mắc các bệnh mùa đông.
Thực phẩm nên ưu tiên:
-
- Gừng, tỏi, nghệ: kháng khuẩn, làm ấm cơ thể
- Các loại súp, cháo, món hầm nóng: dễ tiêu hóa, bổ dưỡng
- Trái cây chứa vitamin C: cam, bưởi, kiwi giúp tăng sức đề kháng
- Các loại hạt, dầu cá: chứa omega-3, chống viêm, tốt cho tim mạch
Giữ ấm đúng cách là việc làm tưởng chừng đơn giản nhưng có tác động lớn đến sức khỏe, đặc biệt trong mùa đông lạnh giá. Những mẹo giữ ấm nêu trên không chỉ giúp cơ thể bạn chống lại cảm lạnh thông thường, mà còn là “lá chắn” quan trọng giúp giảm nguy cơ đột quỵ và viêm phổi – hai bệnh lý phổ biến và nguy hiểm trong thời tiết lạnh.
Hãy áp dụng đều đặn những phương pháp chăm sóc và giữ ấm cơ thể để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và những người thân yêu. Mùa đông sẽ không còn là nỗi lo khi bạn chủ động chuẩn bị đúng cách, sống điều độ và khoa học.
