Khi nào cần đưa con đi khám khi bị ho kéo dài?

Vậy, đâu là dấu hiệu cho thấy tình trạng ho không còn đơn thuần? Khi nào cần đưa trẻ đi khám bác sĩ? Và làm thế nào để xử lý đúng cách khi trẻ bị ho kéo dài? Hãy cùng tìm hiểu thật kỹ trong bài viết dưới đây nhé!

Phân biệt các loại ho thường gặp ở trẻ

Ho cấp tính

Là tình trạng ho kéo dài dưới 2 tuần, thường do cảm lạnh, cúm, viêm họng, viêm amidan, hoặc viêm thanh quản. Nếu được chăm sóc đúng cách, các cơn ho cấp tính sẽ thuyên giảm nhanh chóng.

Ho bán cấp

Tình trạng ho kéo dài từ 2 đến 4 tuần, thường gặp sau các đợt nhiễm trùng hô hấp như cúm, viêm phổi. Mặc dù không còn sốt hoặc khó thở, trẻ vẫn bị ho kéo dài do niêm mạc chưa hồi phục hoàn toàn.

Ho mạn tính

Là khi trẻ ho liên tục kéo dài trên 4 tuần. Đây là dấu hiệu cảnh báo bất thường nghiêm trọng ở đường hô hấp, có thể do hen suyễn, viêm phế quản mạn tính, dị ứng hoặc dị vật trong phổi.

Vì sao trẻ bị ho kéo dài?

Nhiễm trùng hô hấp tái đi tái lại

Trẻ em có hệ miễn dịch còn yếu nên rất dễ mắc các bệnh như viêm mũi họng, viêm phế quản, viêm xoang. Những bệnh lý này nếu không được điều trị triệt để sẽ gây ho kéo dài nhiều tuần lễ.

Hen suyễn (hen phế quản)

Hen suyễn là nguyên nhân phổ biến khiến trẻ ho nhiều về đêm, đặc biệt sau vận động. Nếu trẻ bị ho kéo dài kèm theo tiếng khò khè, khó thở, mệt mỏi, rất có thể đây là triệu chứng sớm của bệnh hen.

Dị ứng và yếu tố môi trường

Thời tiết thay đổi, bụi mịn, lông thú nuôi, phấn hoa, nấm mốc… đều là những yếu tố gây dị ứng khiến trẻ ho không dứt. Một số trẻ còn bị ho do dị ứng thực phẩm (sữa bò, hải sản, trứng…).

Trào ngược dạ dày thực quản

Trẻ nhỏ có cơ vòng thực quản chưa phát triển hoàn thiện, dễ bị trào ngược. Axit trào lên họng gây kích ứng niêm mạc, dẫn đến ho kéo dài, đặc biệt sau khi ăn hoặc nằm xuống.

Dị vật đường thở

Nếu trẻ đột ngột ho sặc sụa sau khi chơi đùa với các vật nhỏ, rất có thể đã hít phải dị vật. Tình trạng này nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời sẽ cực kỳ nguy hiểm.

Dấu hiệu cảnh báo cần đưa trẻ đi khám ngay

Không phải cơn ho nào cũng nguy hiểm, nhưng dưới đây là những dấu hiệu “đỏ” mà cha mẹ cần đặc biệt chú ý:

• • Ho kéo dài hơn 2 tuần không thuyên giảm: Nếu trẻ ho dai dẳng trên 14 ngày dù đã dùng siro ho, thuốc dân gian hoặc nghỉ ngơi đầy đủ, cần đưa đi khám để xác định nguyên nhân chính xác.
  • Ho kèm theo khó thở, thở rít, thở nhanh; Trẻ có biểu hiện khó thở, thở mệt, lõm ngực, thở rít khi hít vào hoặc thở nhanh hơn bình thường là dấu hiệu cảnh báo suy hô hấp.
  • Ho về đêm hoặc sau khi vận động; Triệu chứng này rất phổ biến ở trẻ bị hen suyễn. Nếu trẻ ho nhiều vào đêm hoặc sau khi chơi đùa, chạy nhảy, cha mẹ không nên chủ quan.
  • Ho ra đờm vàng, xanh hoặc lẫn máu: Đây là dấu hiệu viêm nhiễm nặng hoặc có thể là lao phổi. Cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để làm xét nghiệm đờm và chụp X-quang nếu cần thiết.
  • Sụt cân, biếng ăn, ngủ không ngon: Ho kéo dài làm trẻ mệt mỏi, khó ăn, khó ngủ. Nếu tình trạng này diễn ra trong thời gian dài sẽ ảnh hưởng lớn đến sự phát triển thể chất và tinh thần của trẻ.

Điều gì xảy ra nếu cha mẹ chậm trễ trong việc điều trị?

• • Bệnh nhẹ trở thành mãn tính: Một số bệnh lý ban đầu chỉ là viêm họng nhẹ, nếu không chữa dứt điểm có thể dẫn tới viêm phổi hoặc hen mạn tính.
  • Nguy cơ suy hô hấp cấp: Với trẻ sơ sinh hoặc trẻ nhỏ, hệ hô hấp chưa hoàn thiện dễ bị suy hô hấp nhanh chóng nếu không được xử lý sớm.
  • Ảnh hưởng học tập, tâm lý: Ho nhiều làm trẻ mất tập trung, thiếu ngủ, dẫn đến kém phát triển trí tuệ và cảm xúc.
  • Tăng nguy cơ lạm dụng kháng sinh: Cha mẹ tự ý mua thuốc có thể khiến trẻ dùng sai loại, sai liều, gây kháng thuốc về sau.

Phương pháp chẩn đoán khi trẻ bị ho kéo dài

Tùy vào biểu hiện cụ thể, bác sĩ có thể chỉ định một hoặc nhiều phương pháp:

• • Khám lâm sàng: Kiểm tra phổi, họng, tai, mũi…
  • Xét nghiệm máu: Tìm dấu hiệu nhiễm khuẩn, dị ứng.
  • Chụp X-quang ngực: Phát hiện viêm phổi, dị vật, tổn thương phổi.
  • Nội soi tai mũi họng: Xem có viêm xoang, polyp, bất thường vách ngăn mũi.
  • Test dị ứng hoặc test hen: Đo chức năng hô hấp, đo phản ứng da.

Cách chăm sóc tại nhà khi trẻ ho nhẹ

Khi trẻ bị ho kéo dài nhưng chưa có dấu hiệu nghiêm trọng, cha mẹ có thể chăm sóc theo các hướng sau:

• • Cho trẻ uống nhiều nước ấm: Nước giúp làm loãng đờm, dịu cổ họng và hỗ trợ đào thải chất nhầy ra ngoài nhanh hơn.
  • Giữ ấm cổ ngực, đặc biệt khi ngủ: Luôn cho trẻ mặc áo ấm, mang khăn quàng nếu thời tiết lạnh. Không để quạt hoặc điều hòa thổi thẳng vào người khi ngủ.
  • Vệ sinh mũi họng bằng nước muối sinh lý: Dùng nước muối 0.9% nhỏ mũi 2-3 lần mỗi ngày giúp làm sạch bụi bẩn, vi khuẩn và hỗ trợ kháng viêm.
  • Sử dụng siro ho từ thảo dược tự nhiên: Chọn những loại siro chiết xuất từ quất, mật ong, tắc, húng chanh, gừng… vừa an toàn vừa dịu nhẹ cho trẻ nhỏ.
  • Hạn chế các yếu tố gây dị ứng: Luôn giữ nhà sạch sẽ, thoáng mát, không nuôi thú nếu trẻ có tiền sử dị ứng. Tránh cho trẻ tiếp xúc khói thuốc, hóa chất tẩy rửa mạnh.

Khi nào nên đưa con đến bác sĩ chuyên khoa hô hấp?

Nếu trẻ đã khám bệnh nhưng bị ho kéo dài không dứt, tái phát nhiều lần hoặc kèm theo các biểu hiện như sốt cao, ho ra máu, sụt cân nhanh, hãy đưa đến bệnh viện có chuyên khoa hô hấp nhi để kiểm tra chuyên sâu.

Bác sĩ chuyên khoa sẽ đánh giá kỹ lưỡng hơn, loại trừ các bệnh lý hiếm gặp như lao phổi, giãn phế quản bẩm sinh, bệnh lý miễn dịch…

Lắng nghe tiếng ho để bảo vệ sức khỏe con trẻ

Ho là triệu chứng phổ biến, nhưng nếu trẻ bị ho kéo dài, đó có thể là tiếng chuông cảnh báo từ cơ thể. Đừng chủ quan hoặc quá lạm dụng thuốc điều trị tại nhà.

Thay vào đó, hãy quan sát kỹ các biểu hiện đi kèm, đưa con đi khám đúng lúc và xây dựng lối sống lành mạnh giúp phòng ngừa tái phát. Một quyết định sớm hôm nay có thể giúp con bạn tránh được những biến chứng nghiêm trọng về sau.