Vì sao trẻ nhỏ dễ bị viêm phổi khi trời lạnh?
Hệ miễn dịch của trẻ chưa hoàn thiện
So với người lớn, hệ miễn dịch của trẻ em, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ dưới 5 tuổi, còn yếu và chưa phát triển đầy đủ. Khi thời tiết lạnh, khả năng đề kháng của trẻ suy giảm, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn, virus xâm nhập vào đường hô hấp và gây viêm phổi.
Thời tiết lạnh làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn hô hấp
Thời tiết lạnh khiến không khí trở nên khô hơn, làm niêm mạc mũi và đường hô hấp của trẻ mất độ ẩm tự nhiên, dẫn đến suy giảm chức năng bảo vệ. Khi đó, vi khuẩn và virus dễ dàng xâm nhập, gây ra các bệnh lý hô hấp như viêm phế quản, viêm phổi.
Ngoài ra, vào mùa đông, nhiều gia đình có thói quen đóng kín cửa để tránh gió lạnh. Điều này vô tình làm không khí trong phòng lưu thông kém, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn sinh sôi, gia tăng nguy cơ lây nhiễm bệnh.
Trời lạnh khiến không khí khô, dễ làm niêm mạc mũi và đường hô hấp của trẻ bị tổng thương
Trẻ nhỏ dễ bị nhiễm lạnh do cơ chế điều hòa thân nhiệt kém
Cơ thể trẻ em chưa có khả năng điều chỉnh nhiệt độ tốt như người lớn. Khi nhiệt độ môi trường thay đổi đột ngột, trẻ dễ bị nhiễm lạnh, gây ra các triệu chứng như ho, sổ mũi, sốt, và nếu không được xử lý kịp thời có thể dẫn đến viêm phổi.
Tiếp xúc với nguồn lây nhiễm
Mùa lạnh cũng là thời điểm các bệnh truyền nhiễm bùng phát mạnh. Nếu trẻ tiếp xúc với người bị cảm cúm, ho, viêm họng… thì nguy cơ mắc bệnh viêm phổi rất cao. Đặc biệt, trẻ thường xuyên đi học mẫu giáo, nhà trẻ có nguy cơ lây bệnh nhiều hơn do môi trường tập thể.
Dấu hiệu nhận biết viêm phổi ở trẻ nhỏ
Viêm phổi có thể khởi phát từ những triệu chứng hô hấp nhẹ, nhưng nếu không được theo dõi và điều trị đúng cách, bệnh có thể tiến triển nghiêm trọng. Dưới đây là một số dấu hiệu nhận biết viêm phổi ở trẻ nhỏ:
-
- Ho dai dẳng, ho có đờm hoặc ho khan
- Sốt cao, có thể kéo dài hoặc tái đi tái lại
- Thở nhanh, thở khò khè hoặc khó thở
- Da tái nhợt, tím tái ở môi và đầu ngón tay do thiếu oxy
- Bé quấy khóc, bỏ bú, ăn uống kém
- Ngủ không yên, dễ thức giấc hoặc li bì, mệt mỏi
Nếu trẻ có những dấu hiệu trên, cha mẹ cần đưa bé đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Cách bảo vệ bé yêu khỏi viêm phổi khi trời lạnh
Giữ ấm cho trẻ đúng cách
Việc giữ ấm cho trẻ trong mùa lạnh là điều rất quan trọng, nhưng cần thực hiện đúng cách để tránh trẻ bị quá nóng hoặc quá lạnh.
Giữ ấm cơ thể cho trẻ rất quan trọng trong mùa lạnh
-
- Mặc đủ ấm, nhưng không quá dày: Nên mặc theo nguyên tắc nhiều lớp, dễ dàng cởi bớt khi cần thiết. Đặc biệt, cần giữ ấm vùng cổ, ngực, tay, chân và đầu.
- Đội mũ, đeo khăn quàng cổ khi ra ngoài: Giúp giữ nhiệt cho cơ thể và ngăn chặn gió lạnh xâm nhập.
- Không để trẻ nằm nơi có gió lùa: Đảm bảo trẻ ngủ ở nơi kín gió nhưng vẫn có sự thông thoáng.
Duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý
Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao sức đề kháng của trẻ. Cha mẹ nên bổ sung các thực phẩm giúp tăng cường miễn dịch, chẳng hạn như:
-
- Sữa mẹ (đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ): Sữa mẹ cung cấp kháng thể tự nhiên giúp bé chống lại bệnh tật.
- Thực phẩm giàu vitamin C: Cam, quýt, bưởi, dâu tây, súp lơ… giúp tăng cường miễn dịch.
- Thực phẩm giàu kẽm: Thịt bò, hải sản, đậu xanh, hạt bí giúp bé chống lại nhiễm khuẩn.
- Nước ấm: Uống đủ nước giúp niêm mạc mũi và họng không bị khô, ngăn ngừa virus xâm nhập.
Giữ môi trường sống sạch sẽ, thông thoáng
-
- Hạn chế đóng kín cửa suốt ngày: Mở cửa sổ để không khí lưu thông, giảm nguy cơ tích tụ vi khuẩn.
- Giữ vệ sinh nhà cửa: Lau dọn, hút bụi thường xuyên để loại bỏ vi khuẩn, nấm mốc.
- Tránh khói thuốc lá và khói bếp: Những tác nhân này có thể gây kích ứng đường hô hấp của trẻ.
Giữ nhà cửa luôn sạch sẽ thông thoáng sẽ hạn chế bụi và vi khuẩn khi trời lạnh
-
- Hạn chế để trẻ tiếp xúc với nguồn bệnh
- Tránh đưa trẻ đến nơi đông người khi không cần thiết.
- Hướng dẫn trẻ rửa tay thường xuyên: Rửa tay bằng xà phòng giúp loại bỏ vi khuẩn.
- Tiêm phòng đầy đủ: Đặc biệt là vắc-xin phòng phế cầu, cúm để giảm nguy cơ mắc bệnh viêm phổi.
Giữ ấm và chăm sóc đường hô hấp của trẻ
-
- Xông mũi bằng nước muối sinh lý: Giúp làm sạch đường hô hấp, ngăn ngừa nhiễm khuẩn.
- Tắm cho trẻ bằng nước ấm: Giúp cơ thể bé luôn ấm áp, tránh bị cảm lạnh.
- Không để trẻ thở bằng miệng: Hướng dẫn bé thở bằng mũi để không khí được làm ấm trước khi vào phổi.
Khi nào cần đưa trẻ đi khám bác sĩ?
Cha mẹ không nên chủ quan nếu trẻ có các dấu hiệu bệnh nặng, chẳng hạn như:
-
- Sốt cao liên tục không hạ
- Thở nhanh, rút lõm lồng ngực
- Môi và đầu ngón tay tím tái
- Bỏ bú, lừ đừ, quấy khóc nhiều
Khi nhận thấy những dấu hiệu trên, cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Trẻ nhỏ dễ bị viêm phổi khi trời lạnh do hệ miễn dịch yếu, đường hô hấp nhạy cảm và dễ bị nhiễm lạnh. Cha mẹ cần có biện pháp bảo vệ bé yêu bằng cách giữ ấm đúng cách, cung cấp dinh dưỡng đầy đủ, giữ gìn vệ sinh môi trường và tiêm phòng đầy đủ. Khi phát hiện dấu hiệu nghi ngờ viêm phổi, hãy đưa trẻ đi khám sớm để tránh những biến chứng nguy hiểm.
